Newsflash! De wet van 13 maart 2024 tot motivering van ontslag en kennelijk onredelijk ontslag van contractuele werknemers in de overheidssector is van kracht per 1 mei 2024

29 maart 2024

In onze nieuwsbrief van 22 februari 2024 kondigden wij reeds het wetsontwerp van 18 januari 2024 aan. Inmiddels werd het wetsontwerp goedgekeurd door de Kamer en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het wettelijk kader, dat reeds tien jaar werd geanticipeerd, zal per 1 mei 2024 in werking treden.

Voordien vielen contractuele werknemers in een juridisch vacuüm waarbij een analoge toepassing van cao nr. 109 werd aanbevolen op basis van de rechtspraak van het Grondwettelijk Hof.

Met deze wet neemt de wetgever na een decennium aan rechtsonzekerheid eindelijk initiatief, waardoor er per 1 mei 2024 niet langer twijfel zal bestaan inzake de motivering van het ontslag van een overheidscontractant. Zo zullen alle ontslagen in de overheidssector vanaf 1 mei 2024 onderhevig zijn aan de nieuwe regeling.

In tussentijd is het als zorgvuldig bestuur uiteraard aangewezen om de ‘nieuwe’ regeling reeds na te leven, om welke reden wij de voornaamste punten graag nog eens op een rijtje zetten:

  • Motivering van het ontslag o.b.v. geschiktheid, gedrag of noodwendigheden van de dienst

    Allereerst zal de overheid in haar hoedanigheid als werkgever enkel kunnen overgaan tot ontslag om redenen die verband houden met (1) de geschiktheid, (2) het gedrag van de werknemer of (3) die berusten op de noodwendigheden inzake de werking van het bestuur. Wanneer zij dat niet doet, maakt zij zich schuldig aan een kennelijk onredelijk ontslag en kan zij een schadevergoeding van drie tot zeventien weken verschuldigd zijn.
  • Naleving van de hoorplicht

    Wanneer de overheid wil overgaan tot ontslag, zullen op haar voortaan twee voorafgaandelijke verplichtingen rusten: enerzijds dient zij het personeelslid uit te nodigen om vooraf gehoord te worden.

    De hoorplicht vereist dat het personeelslid op een nuttige wijze wordt gehoord, wat onder meer inhoudt dat de werkgever voorafgaandelijk de feiten en redenen voor de overwogen beslissing meedeelt aan het personeelslid en hem voldoende tijd geeft ter voorbereiding van zijn verweer.

  • Voorafgaandelijke schriftelijke kennisgeving motivering

    Bijgevolg dienen overheden voortaan de concrete redenen voor het ontslag schriftelijk en op voorhand mee te delen, vooraleer zij de effectieve ontslagbeslissing neemt.

    De niet-naleving van de hoorplicht en/of de voorafgaandelijke kennisgeving van de ontslagredenen laten het ontslag onaangetast, maar geven wel aanleiding tot een forfaitaire vergoeding ten belope van twee weken loon. Bovendien zal er ook een omkering van de bewijslast gebeuren ten nadele van de overheidswerkgever wanneer zij naliet de ontslagredenen op voorhand mee te delen.

***

GD&A Advocaten staat tot uw beschikking voor bijkomende toelichting of begeleiding omtrent het ontslag van overheidscontractanten.