Europa moet tegen 2050 klimaatneutraal zijn. Dit is het ambitieuze streefdoel van de Europese “Green Deal”. Ook voor ons land betekent dit werk aan de winkel. Lokale besturen in Vlaanderen zullen meer dan ooit hun steentje moeten bijdragen aan een groener en duurzamer continent. Inzetten op een circulaire economie is daarbij essentieel. Maar wat kunnen lokale besturen concreet ondernemen? Nu reeds biedt het omgevingsrecht lokale besturen een scala aan mogelijkheden. Wij sommen er een aantal voor u op.

Op 18 juni 2020 oordeelde de Raad van State in arrest nr. 247.827 dat een prijsonderzoek niet op rechtsgeldige wijze was verlopen. Een aanbestedende overheid heeft volgens de Raad immers geen discretionaire beoordelingsvrijheid om te bepalen of ze een inschrijver al dan niet bevraagt omtrent een schijnbaar abnormaal hoge of lage prijs.

De talrijke maatregelen die door de overheid zijn uitgevaardigd in het kader van de bestrijding van Covid-19 hebben in veel gevallen verstrekkende gevolgen voor de uitvoering van overheidsopdrachten. De afwikkeling van deze gevolgen zorgt echter voor onduidelijkheid en spanningen tussen de aanbestedende overheid en haar opdrachtnemer(s). De wetgever wenst blijkbaar tegemoet te komen aan de verzuchtingen van de actoren: er werd op 8 juli j.l. een wetsvoorstel ingediend tot beperking van de toepassing van artikel 38/9 AUR.

De voorbije week-/weken vatte het coronavirus COVID-19 zijn (tweede) opmars in ons land -gestaag- aan. Daarbij worden de lokale besturen niet (langer) aan de zijlijn gehouden: bovenop de opnieuw (verstrengde) “social-distancing”-maatregelen die op nationaal werden afgekondigd, maakte-/maakt ook het lokale niveau inmiddels gretig gebruik van de haar beschikbare bevoegdheden om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 zoveel als mogelijk te beperken.

Duurzaamheid, energie-efficiëntie, vergroening, circulaire economie, … Vlaanderen kent ambitieuze plannen op het terrein van verduurzaming, waarin het een pioniersrol wil vertolken. Ambities waaraan ook lokale overheden een bijdrage kunnen én moeten leveren, gelet op (o.m.) de formele verbintenissen die door talrijke lokale besturen werden opgenomen via het Burgemeestersconvenant.

Aan onze burgemeesters wordt reeds jaar en dag een primordiale rol en verantwoordelijkheid toegekend inzake de bestuurlijke politie. Zij dienen als bevoegde orgaan binnen de gemeente ten behoeve van hun inwoners in te staan voor de handhaving en vrijwaring van de openbare orde, waaronder ook de openbare veiligheid en gezondheid. Nochtans is de voorbije maanden gebleken dat net nu de openbare gezondheid van de burgers bedreigd wordt zoals nooit tevoren, de hogere overheden krampachtig weigeren om deze rol ten volle te erkennen en benutten, dan wel deze -niet steeds met onverdeeld succes- subrogeren. Een analyse.