Nieuwe wind in de zeilen: Impact van de gemeenteraadsverkiezingen op de ziekenhuissector
17 september 2024
Met de aankomende gemeenteraadsverkiezingen in het vooruitzicht is het belangrijk om stil te staan bij de veranderingen die deze kunnen teweegbrengen binnen de bestuursorganen van de autonome verzorgingsinstellingen en ziekenhuisverenigingen (verenigingen van openbare centra voor maatschappelijk welzijn overeenkomstig Deel 3, Titel 4, Hoofdstuk 3 en 4 DLB).
De nieuwe samenstelling van de gemeente-en OCMW-raden zal dan ook invloed hebben op de vertegenwoordigers die zetelen in deze ziekenhuizen.
Het mandaat van de vertegenwoordigers van het OCMW eindigt immers van rechtswege op de eerste algemene vergadering die plaatsvindt nadat de OCMW-raad is geïnstalleerd (art. 500 jo. art. 484 § 1 DLB en art. 503,8° DLB).
In de meeste Vlaamse steden en gemeenten worden de nieuwe gemeente- en OCMW-raden geïnstalleerd in de week van 2 t.e.m. 6 december 2024. Voor de fusiegemeenten is dit in januari 2025.
Het decreet lokaal bestuur bepaalt niet wanneer de algemene vergadering van het ziekenhuis na de installatie van de nieuwe raden dient plaats te vinden. Bij de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden is er wel een uiterlijke termijn van drie maanden na de installatie van de nieuwe gemeenteraad voorgeschreven. Het is aangewezen om deze richttermijn uit het decreet ook binnen de ziekenhuizen na te streven. Zolang er geen nieuwe algemene vergadering heeft plaatsgevonden, blijven immers de oude bestuurders hun mandaat behouden. Dit vanuit het oogpunt van de continuïteit van de openbare dienstverlening.
De aanduiding van de vertegenwoordigers door de OCMW-raad gebeurt volgens een specifieke verkiezingsmethode: bij geheime stemming en in één enkele stemronde, waarbij elk lid van de raad voor maatschappelijk welzijn over één stem beschikt en bij staking van stemmen de jongste kandidaat in jaren verkozen is (art. 500 jo. art. 484 § 1 en art. 506 DLB). Dit geldt zowel voor de vertegenwoordigers van de algemene vergadering als voor de vertegenwoordigers van het bestuursorgaan. Deze verkiezingsmethode dient ervoor te zorgen dat de samenstelling van de vertegenwoordigers van het OCMW een afspiegeling vormt van de samenstelling van de gemeente-/OCMW-raad.
De autonome verzorgingsinstellingen die enkel OCMW’s als deelgenoot hebben, dienen bijkomend ook rekening te houden met het maximum van 15 leden in de raad van bestuur én het genderquorum van maximum 2/3 van de leden van de raad van bestuur zoals in artikel 474 § 3 DLB is voorzien.
In het geval er naast OCMW’s ook andere deelgenoten zetelen in de organen van de ziekenhuisvereniging of de autonome verzorgingsinstelling, wordt het mandaat van deze vertegenwoordigers in principe niet automatisch beëindigd op de eerste algemene vergadering na installatie van een nieuwe gemeente- of OCMW-raad, tenzij de statuten van de ziekenhuisvereniging of de autonome verzorgingsinstelling dit anders zouden bepalen. In dat laatste geval, zullen dus ook de private deelgenoten moeten worden verzocht om tijdig nieuwe vertegenwoordigers aan te duiden.
Ook wat betreft het mandaat van eventueel onafhankelijke bestuurders zal er in de statuten moeten worden nagegaan, wanneer dit wordt beëindigd. Bij de autonome verzorgingsinstelling zal de raad van bestuur desgevallend tijdig het nodige moeten doen om een nieuwe open oproep tot kandidaatstelling te lanceren overeenkomstig artikel 484 § 2 DLB.
Het is van cruciaal belang dat de verkiezing en de samenstelling van de organen van het ziekenhuis op een correcte wijze gebeurt. Een belangrijke voorwaarde opdat een orgaan rechtsgeldig beslissingen kan nemen en functioneren, is net dat zij op de juiste decretaal voorgeschreven manier is samengesteld.
GD&A Advocaten, met ruime ervaring in de sector van de lokale besturen en expertise in de ziekenhuisbesturen, staat klaar om uw bestuur en de ziekenhuizen te ondersteunen met een dienstverlening op maat. Van adviesverlening tot het opmaken van ontwerpen en notulen, wij zijn uw partner in deze overgangsperiode.
Cura, ut valeas.